Công cụ phạm vi công cộng - tự động tính các tác phẩm trong phạm vi công cộng

Public Domain Tool - automating the calculation of works in the public domain

By Bart Magnus, Project officer , meemoo, Flemish instute for archives

Theo: https://pro.europeana.eu/post/public-domain-tool-automating-the-calculation-of-works-in-the-public-domain

Bài được đưa lên Internet ngày: 09/02/2021

Chúng tôi nhấn mạnh công cụ được Meemoo, Viện Flemish về các Kho lưu trữ (Flemish Institute for Archives), nó giúp các cơ sở di sản văn hóa xác định liệu các hạng mục trong bộ sưu tập của họ có thể nằm trong phạm vi công cộng hay chưa. Công cụ sẵn sàng bằng tiến Hà Lan, và tiếp cận đổi mới sáng tạo của nó có thể hành động như sự truyền cảm hứng và hướng dẫn cho tất cả những ai tìm cách xác định chính xác bản quyền trong các bộ sưu tập của họ.

Vì sao là quan trọng để xác định bản quyền trong các hạng mục của bộ sưu tập?

Nhiều cơ sở GLAM (viết tắt tiếng Anh của Phòng trưng bày, Thư viện, Kho lưu trữ, Viện bảo tàng - Galleries, Libraries, Archives, Museums) thấy nó như một phần sứ mệnh của họ để làm cho các bộ sưu tập của họ truy cập được càng rộng và càng tự do càng tốt. Việc chính xác xác định tình trạng bản quyền các hạng mục của bộ sưu tập có thể hỗ trợ cho sứ mệnh như vậy bằng việc đảm bảo rằng các bộ sưu tập nằm trong phạm vi công cộng được đánh dấu chính xác, vì thế rõ ràng chúng có thể được sử dụng lại tự do không mất tiền.

Điều này đặc biệt quan trọng như Chỉ thị về Bản quyền trong Thị trường Số Duy nhất của Liên minh châu Âu, nó sẽ phải được triển khai ở tất cả các quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu từ ngày 07/06/2021, nhấn mạnh rằng các bộ sưu tập nằm trong phạm vi công cộng vẫn sẽ nằm trong phạm vi công cộng khi được làm cho sẵn sàng ở dạng kỹ thuật số. Việc biết liệu thứ gì đó được bản quyền bảo vệ hay không (không còn bảo vệ nữa) vì thế là cơ bản cho bất kỳ ai muốn làm việc với và chia sẻ các bộ sưu tập của họ theo một cách thức chính xác và thích hợp.

Công cụ hỗ trợ quy trình này

Để xác định các hạng mục của bộ sưu tập trong phạm vi công cộng trong khi tôn trọng bảo vệ bản quyền cho các hạng mục khác, là cơ bản phải biết tình trạng các quyền của chúng. Thiết lập điều này có thể là nhiệm vụ rất mất thời gian, đặc biệt khi bạn cần tiếp cận nó mỗi lần từng hạng mục một. Điều này từng là thách thức mà Meemoo, Viện Flemish về các Kho lưu trữ, đã ngắm tới để giải quyết với Công cụ phạm vi công cộng (Public Domain Tool), nó trao cho những nhà quản lý bộ sưu tập sự trợ giúp trong việc khẳng định tình trạng bản quyền các hạng mục trong các bộ sưu tập.

Thường có nhiều thông tin sẵn sàng có thể giúp một phần tự động hóa việc khẳng định tình trạng các quyền. Hãy cân nhắc ngày tháng tạo lập hoặc năm tác giả đã chết, ví dụ thế. Quy tắc chung ở Liên minh châu Âu là nếu tác giả của tác phẩm đã chết hơn 70 năm, thì tác phẩm đó là một phần của phạm vi công cộng. Công cụ này giúp bạn không phải làm việc thủ công bằng cách kết hợp thông minh dữ liệu từ hệ thống quản lý với thông tin từ Wikidata, giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bản quyền đối với (ít nhất là một phần) bộ sưu tập của bạn.

Sử dụng công cụ phạm vi công cộng như thế nào

Công cụ phạm vi công cộng đã được phát triển trong nửa sau năm 2020, và phiên bản beta đã được tung ra trong sự kiện ngày phạm vi công cộng của Meemoo ở Bỉ vào ngày 02/02/2021. Công cụ này có ý định chính dành cho các nhà quản lý bộ sưu tập từ các viện bảo tàng chuyên nghiệp, các kho lưu trữ và các cơ sở di sản, và có thể được bất kỳ ai tự do không mất tiền sử dụng với kiến thức cơ bản tiếng Hà Lan. Để sử dụng công cụ:

1. Điểm khởi đầu của bạn luôn là một xuất khẩu dạng CSV cho một phần bộ sưu tập của bạn mà bạn muốn khẳng định tình trạng bản quyền cho phần đó. Thông tin bạn có rồi trong hệ thống quản lý của bạn càng chính xác bao nhiêu, thì chất lượng các kết quả bạn có được từ công cụ càng tốt bấy nhiêu.

2. Công cụ phạm vi công cộng khớp đầu vào từ tệp CSV về tác giả hạng mục bộ sưu tập của bạn với các hạng mục trong Wikidata. Tính toán tự động dựa vào việc đếm cuộc sống của tác giả cộng với 70 năm, và 70 năm sau xuất bản trong trường hợp của các tác phẩm vô danh.

3. Bạn sau đó nhận được tệp CSV được làm giàu thêm trong hộp thư của bạn.

4. Bạn có thể phê chuẩn hoặc từ chối các khớp nối được trình bày trước khi tải lại tệp CSV được cập nhật.

5. Công cụ sử dụng năm chết của tác giả được khớp, có thể cả năm sinh và ngày tạo ra tác phẩm đó để xác định hạng mục của bộ sưu tập có thuộc về phạm vi công cộng hay được bảo vệ bản quyền.

Công cụ đó sẽ bổ thêm bất kỳ thông tin bổ sung nào có trong tệp CSV của bạn vào Wikidata để cải thiện chất lượng so sánh trong tương lai. Nó làm cho công việc của bạn dễ hơn một chút và công việc của người khác cũng dễ hơn một chút! Có nhiều lợi ích khi sử dụng công cụ phạm vi công cộng: công cụ càng được sử dụng nhiều càng tốt, dữ liệu trong Wikidata trở nên phong phú hơn, bạn liên kết dữ liệu của bạn trong Wikidata tới dữ liệu của những người khác, và bạn nhận được lại các tệp CSV với siêu dữ liệu được làm phong phú hơn mà bạn có thể tới lượt mình bổ sung cho hệ thống quản lý của bạn.

Cần được lưu ý là các quyền khác có thể đưa vào ở đây cùng với bản quyền, như các quyền chân dung, điều cần được tính tới.

Chúng tôi là ai?

Meemoo đã phát triển công cụ này cho Phòng Văn hóa, Thanh niên và Phương tiện Flemish, trong khuôn khổ tài liệu tầm nhìn chiến lược, ‘Chính sách văn hóa Flemish trong kỷ nguyên số’ (chỉ bằng tiến Hà Lan). Corecrew đã quan tâm tới phát triển kỹ thuật và CopyClear đã giúp chúng tôi cải thiện đầu vào của Wikidata về tình trạng bản quyền của các tác giả từ các bộ sưu tập Flemish bằng việc sử dụng các bot.