Chiến lược Giữ lại các Quyền và sự tù mù của nhà xuất bản: thư ngỏ cho các nhà nghiên cứu

Chủ nhật - 09/05/2021 19:10

The Rights Retention Strategy and publisher equivocation: an open letter to researchers
20/04/2021
Theo: https://www.coalition-s.org/the-rrs-and-publisher-equivocation-an-open-letter-to-researchers/
Bài được đưa lên Internet ngày: 20/04/2021
Chiến lược của Liên minh S áp dụng giấy phép trước cho Bản thảo được Chấp nhận của Tác giả - AAM (Author’s Accepted Manuscript) được thiết kế để tạo thuận lợi cho truy cập mở đầy đủ và tức thì của nghiên cứu khoa học được cấp vốn vì lợi ích lớn hơn của khoa học và xã hội. Nó giúp cho các tác giả thực thi các quyền sở hữu của họ đối với AAM, sao cho họ có thể chia sẻ nó tức thì trong một kho theo một giấy phép mở.
Bản thảo đó - thậm chí sau khi rà soát lại ngang hàng - là sáng tạo trí tuệ của các tác giả. Chiến lược Giữ lại các Quyền – RRS (Rights Retention Strategy) được thiết kế để bảo vệ các quyền tác giả. Các chi phí các nhà xuất bản phải chịu về AAM, như việc quản lý quy trình rà soát lại ngang hàng, được các khoản phí xuất bản hoặc thuê bao trang trải. Việc phát hành các dịch vụ xuất bản như vậy vì thế không cho phép các nhà xuất bản giới hạn, rằng hoặc hoặc làm của riêng các quyền sở hữu trong AAM của tác giả.
Vài nhà xuất bản thuê bao gần đây đã đặt ra tại chỗ các thực hành với ý định ngăn cản các nhà nghiên cứu được Liên minh S cấp vốn khỏi việc thực thi quyền của họ để làm cho AAM của họ thành truy cập mở tức thì khi xuất bản.
Các bên ký kết dưới đây - các nhà cấp vốn của Liên minh S và các bên tham gia đóng góp khác trong xuất bản học thuật - mong muốn làm rõ ràng cho các nhà nghiên cứu về các thực hành đó, và cảnh báo họ về các hậu quả có thể xảy ra.
Các con đường dẫn tới truy cập mở của Kế hoạch S
Kế hoạch S cung cấp 3 con đường xúc tác cho các nhà nghiên cứu tuân thủ với các chính sách truy cập mở của các nhà cấp vốn của họ, trong khi vẫn cho phép các nhà xuất bản chấp nhận các đệ trình từ các tác giả được Liên minh S cấp vốn lên tất cả các tạp chí của họ.
Các tác giả tìm cách xuất bản trên một tạp chí thuê bao/lai có thể tuân thủ với hầu hết các chính sách của các nhà cấp vốn của Liên minh S khi tạp chí đó hoặc là một phần của thỏa thuận chuyển đổi quá độ (ví dụ, một thỏa thuận Đọc và Xuất bản theo đó họ có sự truy cập), hoặc đã kham được tình trạng của tạp chí chuyển đổi quá độ. Trong cả 2 trường hợp đó, Phiên bản Hồ sơ - VoR (Version of Record) sẽ được làm thành truy cập mở vào thời điểm xuất bản theo một giấy phép CC BY. Theo các mô hình đó, nhiều nhà cấp vốn của Liên minh S đóng góp cho các chi phí xuất bản.
Ở những nơi các giải pháp chuyển đổi quá độ không áp dụng được, việc tự lưu trữ cung cấp cho các tác giả một con đường tuân thủ truy cập mở. Thông qua Chiến lược Giữ lại các Quyền – RRS (Rights Retention Strategy), các tác giả thực thi quyền của họ áp dụng một giấy phép CC BY cho AAM đó, và làm cho AAM đó sẵn sàng trong một kho khi xuất bản, tuân thủ với chính sách truy cập mở của nhà cấp vốn của họ.
Làm rõ cho các tác giả
Liên minh S đã tạo ra Công cụ Kiểm tra Tạp chí – JCT (Journal Checker Tool) để khuyến cáo các nhà nghiên cứu cách họ có thể tuân thủ với chính sách Truy cập Mở phù hợp với Kế hoạch S của nhà cấp vốn của họ khi tìm cách xuất bản trên tạp chí họ chọn.
Liên minh S thừa nhận rằng các nhà xuất bản có quyền từ chối các đệ trình từ các tác giả, những người chỉ ra rằng học sẽ tuân thủ với chính sách của nhà cấp vốn của họ và chia sẻ tức thì AAM của họ. Về điều này, vào tháng 7/2020 Liên minh S đã liên hệ với hơn 150 nhà xuất bản để làm rõ quan điểm của họ về Chiến lược Giữ lại các Quyền, yêu cầu họ trả lời vào một ngày tháng nhất định. Không nhà xuất bản nào đã nêu rằng họ muốn từ chối đệ trình trên cơ sở tác giả đã áp dụng một giấy phép bản quyền công cộng cho AAM.
Tuy nhiên, các thực hành mới gần đây do các nhà xuất bản đã đặt ra để tìm cách làm xói mòn các quyền sở hữu trí tuệ của tác giả và phá vỡ các chính sách truy cập mở của các nhà cấp vốn của Liên minh S. Ví dụ, vài nhà xuất bản có ý định ngăn cản các nhà nghiên cứu được cấp vốn khỏi việc thực thi quyền của họ để làm cho AAM của họ sẵn sàng truy cập mở tức thì. Các mưu kế đó không nhất thiết đang được giao tiếp với các tác giả trước giai đoạn đệ trình. Ngoài ra các nhà xuất bản đó không làm rõ về hành động nào họ sẽ tiến hành trong các trường hợp nơi một nhà nghiên cứu thực thi quyền của họ để làm cho AAM của họ thành truy cập mở.
Các thực hành của nhà xuất bản

Hướng dẫn gây lúng túng và hiểu lầm cho các tác giả

Ví dụ, vài nhà xuất bản chỉ ra rằng họ không “hỗ trợ” giữ lại các quyền và nêu rằng các giai đoạn cấm vận sẽ áp dụng. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu được Liên minh S cấp vốn không cần sự cho phép của nhà xuất bản đó để chia sẻ tức thì AAM của họ không có cấm vận với một giấy phép CC BY, miễn là nhà xuất bản đó đã được lưu ý về giấy phép trước đó. Bức thư gửi cho các nhà xuất bản vào tháng 7/2020 đã làm rõ điều này, và các yêu cầu đó được củng cố bởi các nhà nghiên cứu được cấp vốn, những người được yêu cầu đưa vào ngôn từ đặc thù với từng đệ trình.
Các nhà xuất bản khác gợi ý rằng các tác giả chỉ có thể tuân thủ với các yêu cầu của các nhà cấp vốn bằng việc sử dụng con đường truy cập mở vàng. Điều đó đơn giản là không đúng. JCT cung cấp hướng dẫn ở đây.

Từ chối các đệ trình tới một tạp chí thuê bao mà có ngôn từ RRS và tái định tuyến các đệ trình đó tới các tạp chí Truy cập Mở đầy đủ

Để tránh khả năng một AAM trên một tạp chí thuê bao được làm thành truy cập mở không có cấm vận, nhà xuất bản có thể cố gắng tái định tuyến đệ trình đó tới một tạp chí truy cập mở đầy đủ ở đó họ xuất bản. Quy trình tái định tuyến như vậy cần được nhấn mạnh rõ ràng ngay từ đầu quy trình đệ trình đó.

Sửa đổi các hệ thống đệ trình sao cho các tác giả được yêu cầu đồng ý trả phí truy cập mở (Khoản phí Xử lý Bài báo – APC)

Trong ví dụ này, các nhà xuất bản chỉ cho phép các bài báo được đệ trình tới một tạp chí lai nếu tác giả đồng ý trả khoản tiền APC, thậm chí dù nhà xuất bản đó nhận biết được ràng nhà cấp vốn của Liên minh S sẽ không chi trả các chi phí đó và rằng tác giả có thể không có sự truy cập tới các vốn cấp lựa chọn thay thế cho APC đó. Chúng tôi thúc giục các nhà nghiên cứu hãy thận trọng về những gì họ ký hoặc lựa chọn trên các màn hình đệ trình của họ.

Khuyến khích tác giả vi phạm các điều kiện trợ cấp của nhà cấp vốn của họ

Vài nhà xuất bản thừa nhận rằng từ quan điểm bản quyền thì giấy phép trước đó thắng bất kỳ điều khoản xung đột nào trong một giấy phép sau đó, bây giờ đang yêu cầu các tác giả đồng ý về các điều khoản đặc thù trong các thỏa thuận xuất bản để cố gắng và dừng họ chia sẻ AAM của họ tức thì khi xuất bản.
Các thực hành đó đặt các nhà nghiên cứu được Liên minh S cấp vốn vào vị thế nơi mà họ hoặc phải vi phạm các điều kiện trợ cấp của nhà cấp vốn của họ (bằng việc cấm vấn AAM của họ) và rủi ro không đủ điều kiện để được cấp vốn trong tương lai; hoặc vi phạm thỏa thuận xuất bản của họ (bằng việc không cấm vận AAM của họ) và rủi ro sau này nhà xuất bản đó có hành động chống lại họ.
Vì các nhà xuất bản có lưu ý rồi về các bổn phận các nhà nghiên cứu được chúng tôi cấp vốn đã đồng ý, điều đó là không thích hợp đối với họ để khuyến khích các nhà nghiên cứu vi phạm các điều kiện đó.
Hãy thực thi các yếu của bạn và giúp cộng đồng nghiên cứu và công chúng hưởng lợi từ nghiên cứu của bạn!
Chúng tôi hy vọng các nhà xuất bản sẽ cân nhắc lại quan điểm của họ và góp phần của họ vào việc cung cấp các chính sách công bằng và minh bạch cho các tác giả.
Họ cần tôn trọng đầy đủ giấy phép trước đó mà các tác giả đã đồng ý khi chấp nhận các trợ cấp từ các nhà cấp vốn của họ, điều bao gồm khả năng của họ làm cho AAM của họ sẵn sàng theo một giấy phép CC BY tức thì khi xuất bản.
Ở những nơi các nhà xuất bản ôm lấy sự chuyển đổi hướng tới truy cập mở đầy đủ và tức thì, hầu hết các nhà cấp vốn của Liên minh S sẽ cấp vốn cho các chi phies xuất bản công bằng và hợp lý.
Trong khi chờ đợi, chúng tôi muốn cảnh báo cho các nhà nghiên cứu về các thực hành đó, và khuyến khích họ thực thi quyền của họ để làm cho AAM của họ sẵn sàng truy cập mở đầy đủ và tức thì. Các nhà cấp vốn và các thư viện đại học sẽ tiếp tục cung cấp hướng dẫn và khuyến cáo cho các tác giả và những người nhận trợ cấp. Trong các trường hợp nơi các nhà xuất bản không cung cấp con đường hợp lệ hướng tới tuân thủ với các yêu cầu của các nhà cấp vốn của Liên minh S, các nhà nghiên cứu có thể đệ trình bản thảo của họ tới một nhà xuất bản lựa chọn thay thế tuân thủ Kế hoạch S.
Như một hiệp hội chúng tôi đối mặt các thách thức to lớn: đại dịch, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực. Việc đảm bảo rằng nghiên cứu được cấp vốn của chúng ta được làm thành truy cập mở đầy đủ là cách tốt nhất để vượt qua được các vấn đề đó.

♦ ♦ ♦

Các bên ký kết

Tên	Đại diện cho
Marc Schiltz	Chủ tịch Nhóm Lãnh đạo của Liên minh S
TS Anindita Bhadra, Viện Giáo dục và Nghiên cứu Khoa học của Ấn Độ (IISER), Kolkata TS Michael Saliba, Giám đốc, Viện về Photovoltaics (ipv), Đại học Stuttgart	Các đồng sáng lập viên của Viện Thanh niên Toàn cầu - GYA (Global Young Academy)
Gemma Modinos, FYAE FHEA, Cao đẳng Vua, London	Chủ tịch, Viện Thanh niên châu Âu (YAE)
Astrid Verheusen	Giám đốc Điều hành, Hiệp hội Thư viện Nghiên cứu châu Âu(LIBER)
Robin N. Sinn	Chủ tịch, Ban chỉ đạo của Liên minh các Cơ sở Chính sách Truy cập Mở (COAPI)
Peter Suber	Giám đốc, Văn phòng Truyền thông Học thuật của Harvard, Thư viện Harvard

Liên minh S mời các bên tham gia đóng góp hàn lâm khác ký thư ngỏ này để giúp cộng đồng nghiên cứu giữ lại quyền sở hữu các AAM của họ và cho phép hiệp hội nói chung tối đa hóa lợi ích từ nghiên cứu được cấp vốn của chúng tôi. Trang này sẽ được cập nhật thường xuyên khi các bên ký mới trả lời cho lời mời của chúng tôi.