Springer Nature nói nước đôi

Springer Nature doublespeak

04/05/2023

Theo: https://www.coalition-s.org/blog/springer-nature-doublespeak/

Bài được đưa lên Internet ngày: 04/05/2023

Một điều thường xảy ra trong chính trị là các tình huống mà các chính trị gia cố gắng giải thích một luật mới mà họ biết rằng mọi người sẽ không thích hoặc không đồng ý, và làm như vậy bằng cách mô tả luật đó theo cách có vẻ không tệ lắm. Điều này cũng đúng với thông tin của nhà xuất bản Springer Nature SN) về việc tự lưu trữ các tài liệu chứa ngôn từ giữ lại các quyền - RR (Rights Retention). Thông tin đó được cung cấp trên trang về các chính sách tạp chí của SN.

Ngôn từ RR được tham chiếu tới trong thông tin đó thường là một tuyên bố mẫu được nhà cấp vốn hoặc cơ sở cung cấp. Tuyên bố đó, thường được đưa vào trong phần thừa nhận của tài liệu được đệ trình, thông báo cho nhà xuất bản rằng tác giả (và người nắm giữ bản quyền gốc ban đầu) đã áp dụng một giấy phép, thường là giấy phép CC BY, cho bất kỳ Bản thảo được Tác giả Chấp nhận - AAM (Author Accepted Manuscript) nào phát sinh từ việc đệ trình đó. Bất kỳ AAM nào vì thế được cấp phép trước ở thời điểm đệ trình. Phiên bản tuyên bố đó của Wellcome Trust (hoặc ngôn từ) sử dụng mô hình này là như sau:

“Nghiên cứu này đã được Wellcome Trust cấp vốn toàn bộ, hoặc một phần [Số trợ cấp xxxxx]. Vì mục đích của truy cập mở, tác giả đã áp dụng giấy phép bản quyền công khai CC BY cho bất kỳ phiên bản của Bản thảo được Tác giả Chấp nhận nào phát sinh từ đệ trình này.”

Việc bao gồm văn bản đó là điều kiện cấp vốn được nhà nghiên cứu ký kết, hoặc thường thấy hơn, trường đại học của họ trong một hợp đồng trợ cấp chính thức. Các chỉ dẫn của Wellcome Trust nêu:

“Để đảm bảo bạn (hoặc bất kỳ ai được hỗ trợ/có liên quan tới trợ cấp đó) có thể tuân thủ với chính sách của chúng tôi, bạn pháp áp dụng một giấy phép bản quyền công khai Creative Commons Ghi công (CC BY) cho tất cả các Bản thảo được Tác giả Chấp nhận phát sinh từ các đệ trình cho các tạp chí được rà soát lại ngang hàng mà báo cáo nghiên cứu gốc ban đầu,”

và tiếp tục chỉ thị cho các nhà nghiên cứu rằng mẫu văn bản bên trên phải được đưa vào “trong tất cả các đệ trình”.

Vài trường đại học đang áp dụng các chính sách tương tự để trao quyền cho các tác giả của họ để giữ lại các quyền của họ. Trong một tình huống chính sách giữ lại các quyền của cơ sở điển hỉnh (ở Vương quốc Anh), ‘nhà nghiên cứu tham gia trong một hợp đồng không độc quyền với trường đại học để làm cho tất cả các tài liệu của họ là truy cập mở tức thì theo một giấy phép Creative Commons Ghi công (CC BY)’ (Đại học Cambridge). Hợp đồng đó là để AAM của trường đại học có một bản sao với giấy phép CC BY và làm cho nó sẵn sàng tự do không mất tiền đã được làm xong rồi và đã được phủi bụi ngay cả trước khi tài liệu đó được đệ trình cho nhà xuất bản.

Hãy nhìn sát vào những gì SN nói trong tư vấn của nó về vấn đề này cho các tác giả:

“Springer Nature chỉ đánh giá các bản thảo dựa trên giá trị biên tập của chúng. Nếu các bản thảo nghiên cứu chính có ngôn từ về Chiến lược Giữ lại các Quyền - RRS (Rights Retention Strategy), chúng sẽ không bị từ chối vì được đưa vào, và chúng tôi sẽ không loại bỏ văn bản đó trước khi xuất bản nếu nó được đưa vào trong phần mà là một phần thông thường của một bài báo nghiên cứu chính được xuất bản .”

Thông tin này có sự khởi đầu tốt. Việc đánh giá các bản thảo chỉ dựa vào giá trị biên tập là điều gì đó bất kỳ tác giả nào cũng muốn được đảm bảo. Tương tự, các tác giả sẽ vui để biết rằng, ngay cả nếu họ đưa các ngôn từ giữ lại các quyền vào, thì SN sẽ không sửa đổi văn bản của tác giả đó bằng việc loại bỏ tuyên bố RR mà tác giả đó đưa vào trong văn bản họ đã tạo ra và đã cung cấp miễn phí cho SN để xuất bản. Cho tới nay, rất tốt. Thông tin tiếp tục:

“Tuy nhiên, các tác giả nêu chú ý, rằng các bản thảo có chứa các tuyên bố về việc cấp phép mở của các bản thảo được chấp nhận (AM) chỉ có thể được xuất bản thông qua con đường truy cập mở (OA) vàng tức thì, để đảm bảo rằng các tác giả không đưa ra các cam kết cấp phép xung đột nhau, và có thể tuân thủ với bất kỳ nhà cấp vốn nào hoặc các yêu cầu của cơ sở về Truy cập Mở tức thì.”

Đây là nơi mọi thứ bắt đầu trở nên phức tạp. Dịch nghĩa - nếu tác giả chỉ định trước một giấy phép cho AAM của họ và đệ trình bản thảo đó tới một tạp chí thuê bao của SN mà cũng chào lựa chọn Truy cập Mở (OA) (đôi khi được biết tới như là một tạp chí lai), thì nhà xuất bản sẽ chỉ chấp nhận nó nếu tác giả trả tiền cho xuất bản Truy cập Mở (đôi khi còn được biết như là Truy cập Mở ‘vàng’). Bạn nhớ, SN không từ chối thẳng thừng bản thảo đó; chỉ là họ sẽ CHỈ chấp nhận nó nếu tác giả trả tiền. Vì thế có nghĩa là, nếu họ không trả tiền, SN sẽ không xuất bản tài liệu đó, điều dẫn tới sự từ chối. Dù cố gắng đến đâu, tôi dường như không thể hiểu “chỉ được xuất bản qua con đường Truy cập Mở (OA) vàng tức thì” với “chỉ chấp nhận các bản thảo dựa trên giá trị biên tập của chúng”. Các từ ngữ là không vững ở đây. Tương tự như các chính trị gia, SN THỰC SỰ không nêu rằng nếu bạn không, sẽ không hoặc không thể trả tiền, họ sẽ từ chối tài liệu của bạn. Nhưng trên thực tế, điều đó chính xác là những gì họ ngụ ý. Đây là khói và gương tinh khiết.

Gợi ý rằng, là cần thiết để được xuất bản bằng việc trả tiền cho con đường vàng để tuân thủ với các yêu cầu của cơ sở là, trong một số trường hợp, hoàn toàn sai. Ở thời điểm viết bài này, số lượng ngày một gia tăng các trường đại học có chính sách Truy cập Mở với mục đích tất cả các xuất bản phẩm sẽ là Truy cập Mở. Tuy nhiên, nhiều trường đại học KHÔNG có tiền cho các khoản phí xử lý bài báo - APC (Article Processing Charges). Cũng có những trường đại học có ưu tiên cho con đường kho cho Truy cập Mở:

“Trường Đại học ưu tiên truy cập mở bằng cách tự lưu trữ trong kho cơ sở của nó - cái gọi là con đường ‘xanh’ ” (Đại học Oxford).

Một chính sách RR của cơ sở thường áp dụng cho tất cả các nhà nghiên cứu, không chỉ cho các nhà nghiên cứu được cấp vốn. Điều này ngụ ý một nhà nghiên cứu không có trợ cấp nghiên cứu từ một nhà cấp vốn, trong một cơ sở có chính sách RR nhưng không có tiền cho APC và không có hợp đồng chuyển đổi quá độ với SN, thì không thể đáp ứng yêu cầu của trường đại học của họ. Vậy bây giờ nói với các tác giả họ chỉ có thể xuất bản thông qua con đường vàng là không đảm bảo tất cả các tác giả có thể tuân thủ với các yêu cầu về Truy cập Mở của cơ sở của họ. Còn tệ hơn:

“Các tác giả nào chọn xuất bản thông qua con đường thuê bao sẽ phải ký các điều khoản giấy phép thuê bao tiêu chuẩn của chúng tôi, điều chỉ cho phép AM sẽ được chia sẻ sau một giai đoạn cấm vận. Các điều khoản cấp phép thuê bao là không tương thích với bất kỳ dự kiện nào khẳng định các quyền ưu tiên trước đối với AM đó, và bắt các tác giả phải khẳng định rằng các điều khoản cấp phép tiêu chuẩn của Springer Nature sẽ thay thế bất kỳ các điều khoản nào khác mà tác giả đó hoặc bất kỳ bên thứ 3 nào có thể đòi áp dụng cho bất kỳ phiên bản nào của bản thảo.”

Nếu nghiên cứu của bạn, ví dụ, được Wellcome Trust cấp vốn, hoặc một nhà cấp vốn khác triển khai Giữ lại các Quyền Tác giả như một phương tiện để trao quyền cho các tác giả, SN hiểu rõ rằng tác giả đó đã cam kết đáp ứng các điều khoản của hợp đồng trợ cấp ĐANG TỒN TẠI rồi của họ mà họ, hoặc trường đại học của họ, đã ký với nhà cấp vốn nghiên cứu đó. Đây là điều kiện trợ cấp rõ ràng. Tác giả đó phải đáp ứng điều kiện trợ cấp hoặc rủi ro gặp các hệ lụy nghiêm trọng có thể ảnh hưởng tới các đơn xin trợ cấp cấp vốn trong tương lai. Springer Nature BIẾT điều này. Nhiều nhà cấp vốn và cơ sở đã viết cho họ để nói cho họ biết khi họ ngay từ đầu chấp nhận các chính sách của họ.

Tôi thấy sự vô trách nhiệm này của SN. Nếu tác giả chọn sử dụng một lựa chọn kho (hoặc ‘xanh’) cho Truy cập Mở, thì trên thực tế, SN đang cố gắng bắt nạt các tác giả trong việc phá bỏ các điều kiện của hợp đồng trợ cấp có trước đó của họ. Họ làm điều này bằng việc sử dụng các từ ngữ ‘phải ký’ giấy phép của chúng tôi.

Không chỉ là vô trách nhiệm, mà còn là không tôn trọng các nhà nghiên cứu và bổ sung thêm sự lập lờ đáng kể trong quy trình này. Cũng khá ngạc nhiên là SN yêu cầu các tác giả “khẳng định rằng các điều khoản cấp phép tiêu chuẩn của Springer Nature sẽ thay thế bất kỳ điều khoản nào khác mà tác giả hoặc bất kỳ bên thứ 3 nào có thể đòi áp dụng”. Điều này ép tác giả phải đồng ý, một cách sai trái, rằng các điều khoản của SN chiếm ưu thế hơn các điều kiện của trợ cấp mà họ đã ký kết rồi. Họ không giải thích cho các tác giả rằng bằng việc tuân thủ các điều khoản của SN, họ sẽ chống lại hợp đồng hiện có của họ với nhà cấp vốn hoặc với trường đại học của họ.

Tuyên bố về các điều khoản của SN chiếm ưu thế hơn bất kỳ điều khoản nào khác là không ổn trong bất kỳ trường hợp nào. Nếu AAM có một giấy phép ưu tiên trước được chỉ định, nó có giấy phép của nó được áp dụng rồi. Bất kể tác giả ký thứ gì sau đó đều không ‘hủy giấy phép’ đó được. Một giấy phép CC BY không thể bị loại bỏ chỉ vì SN tuyên bố các điều khoản cấp phép tiêu chuẩn của họ sẽ thay thế nó. Một khi được áp dụng, giấy phép CC BY được chỉ định cho bài báo vốn có trong đó và đơn giản là được ưu tiên về mặt pháp lý đối với bất kỳ ngôn ngữ xung đột nào trong các điều khoản cấp phép sau này của SN. Đại học Edinburgh thể hiện điều này rất dễ thương:

“Hướng tới việc tất cả các tác giả tự động trao cho trường Đại học một giấy phép toàn cầu không độc quyền, không thể thu hồi để làm cho các bản thảo các bài báo học thuật của họ sẵn sàng công khai theo các điều khoản của một giấy phép Creative Commons Ghi công (CC BY).”

Các giấy phép được chỉ định thậm chí trước khi các bài báo được viết. Tư vấn của SN tiếp tục:

“Vì thế, các tác giả nào muốn nghiên cứu của họ sẽ là truy cập mở tức thì hoặc nghiên cứu của họ được hỗ trợ bởi một nhà cấp vốn yêu cầu Truy cập Mở tức thì (ví dụ, tuân thủ các nguyên tắc của Kế hoạch S) phải lựa chọn xuất bản thông qua con đường Truy cập Mở vàng.”

Về cơ bản, nếu bạn muốn làm cho tác phẩm của họ thành Truy cập Mở như nhà cấp vốn của bạn yêu cầu, bạn phải trả tiền cho chúng tôi để làm thế. Có một vấn đề quan trọng trong thông tin này theo đó SN tiện thể im lặng. Không phải tất cả các nhà cấp vốn, bao gồm cả các nhà cấp vốn của Liên minh S, sẽ trả tiền cho các khoản phí xuất bản bài báo - APC (Article Processing Charges) cho các tạp chí lai. Điều này ngụ ý rằng nếu tác giả, nghĩ họ đã làm ‘điều đúng’, chọn lựa chọn Truy cập Mở vàng cho tài liệu của họ, họ sẽ thấy mình được xuất trình với một hóa đơn cho toàn bộ số tiền. Nhà cấp vốn của họ sẽ không trả tiền - điều đó là rõ ràng - họ có thể cũng thấy cơ sở của họ không có khả năng để trả tiền. Đây là một tuyên bố vô trách nhiệm khác do thiếu sót của SN.

Không nơi nào SN tuyên bố rằng sẽ đưa bất kỳ tác giả nào vi phạm các điều khoản của nhà xuất bản mà họ ký kết ra tòa – nhưng chính mối đe dọa ngầm mà họ có thể khiến các tác giả lo lắng là điều dễ hiểu. Sự hăm dọa như vậy vừa là bất lịch sự đối với các tác giả đang cung cấp nội dung miễn phí cho nhà xuất bản, vừa là hành vi đe dọa.

SN không chỉ có khả năng biết rõ rằng các điều khoản của họ xung đột với các điều kiện đã có từ trước của trợ cấp dành cho tác giả, mà họ còn biết rõ rằng nhà tài trợ sẽ không trả tiền. Kết quả là tác giả tự thấy ở trong vị thế mâu thuẫn khủng khiếp, với triển vọng phải thanh toán một hóa đơn đáng kể. Điều này thật đáng khinh bỉ.

Cũng nên lưu ý tư vấn này chỉ tham chiếu tới các nhà cấp vốn, nó không nhắc tới các cơ sở với một chính sách Truy cập Mở hoặc Giữ lại các Quyền (RR). Đại học Edinburgh tuyệt đối rõ ràng trong câu trả lời của nó cho các nhà xuất bản như SN đang cố gắng ‘kéo hạng’ bằng việc yêu cầu các tác giả đồng ý rằng các điều khoản của nhà xuất bản thay thế các điều khoản của nhà cấp vốn hoặc trường đại học:

“Nhiều nhà xuất bản đã giới thiệu các hợp đồng xuất bản hạn chế yêu cầu các giai đoạn cấm vận, và một vài nhà xuất bản thậm chí đòi hỏi rằng các điều khoản cấp phép của họ sẽ thay thế bất kỳ thỏa thuận nào khác trước đó. Chúng tôi phản đối điều này và nếu bị thách thức, trường Đại học sẽ có thể đưa ra khiếu nại pháp lý đối với nhà xuất bản vì họ đã sẵn sàng vi phạm hợp đồng đối với các quyền đã có từ trước của chúng tôi.”

Để yêu cầu bồi thường vi phạm hợp đồng thành công, phải chứng minh được rằng bị đơn đã biết về hợp đồng trước đó và có ý định khuyến khích người khác vi phạm hợp đồng đó. Các luật sư của chúng tôi đã chuẩn bị một dịch vụ xác nhận Tuyên thệ có tuyên thệ đối với tất cả những người nhận, điều này sẽ đủ để xác nhận rằng tất cả các nhà xuất bản có tên quả thực đã được thông báo về vị thế của chúng tôi trước khi xuất bản bài báo và sau đó họ đã yêu cầu tác giả vi phạm các điều khoản trong hợp đồng lao động của họ bằng cách chấp nhận giấy phép xuất bản.” (Đại học Edinburgh).

Tình trạng này ngày càng trở nên vô lý khi ngày càng có nhiều cơ sở, đồng ý với cộng đồng các nhà nghiên cứu của họ, áp dụng các chính sách giữ lại các quyền của cơ sở để hỗ trợ các nhà nghiên cứu của họ (ví dụ, xem tuyên bố N8). Càng nhiều thứ được thông qua, SN càng xoay quanh các quyền trước đó càng trở nên không liên quan và lố bịch. Nếu các nhà xuất bản như SN không tôn trọng các nhu cầu và mong muốn của các tác giả giữ lại các quyền của riêng họ, thì sau đó các cơ sở của họ sẽ hỗ trợ cho họ.

Không ở đâu trong thông tin của họ dành cho các tác giả SN tuyên bố rằng nó sẽ từ chối các bản thảo mà tác giả muốn làm thành Truy cập Mở tức thì với giấy phép CC BY thông qua con đường kho lưu trữ, và được đệ trình để được xuất bản sau một bức tường thanh toán trên một tạp chí thuê bao. Bằng sự bất ổn trong sử dụng ngôn từ của mình, nhà xuất bản này tránh nêu công khai thực tế này. Phương pháp SN sử dụng không là phương pháp TỪ CHỐI, mà LỆCH HƯỚNG: ví dụ, chúng tôi thực sự không nói chúng tôi sẽ không xuất bản tài liệu của bạn (từ chối) nếu bạn khăng khăng khẳng định các quyền chính đáng của bạn và cho phép Truy cập Mở tức thì thông qua một kho lưu trữ; chúng tôi sẽ chỉ bắt bạn trả tiền cho Truy cập Mở vàng.

Xin nhắc lại tuyên bố của SN, “Springer Nature chỉ đánh giá các bản thảo dựa trên giá trị biên tập của chúng.”

Tôi thấy khá ngạc nhiên rằng một nhà cung cấp dịch vụ chủ chốt như Springer Nature, tiếp tục viện lý rằng là đúng tuyệt vời cho họ để ra lệnh cho các nhà nghiên cứu những gì họ có thể và không thể làm với các tài liệu mô tả các phát hiện nghiên cứu của họ. Điều này là không đúng. Như tôi đã từng viết trước đó, chính tác giả và người nắm giữ bản quyền gốc ban đầu đang cấp phép cho nhà xuất bản (nhà cung cấp dịch vụ) để xuất bản tác phẩm của họ, chứ không phải theo cách nào khác (xem Cấp phép để xuất bản - chiếc ủng đi sai chân). Các nhà xuất bản không nghĩ ra các câu hỏi nghiên cứu, lập kế hoạch và thiết kế nghiên cứu, triển khai nghiên cứu, cấp vốn cho nghiên cứu, cung cấp các tiện ích nghiên cứu, hay viết ra các kết quả nghiên cứu. Vì thế, họ không có quyền ra lệnh cho ai đó, khi nào hoặc ở đâu các kết quả của nghiên cứu đó được phổ biến. Các tác giả có các quyền, và họ có thể thực thi chúng vì lợi ích của chính họ, của các nhà nghiên cứu khác, của nghiên cứu, và của xã hội nói chung.

Tôi lưu ý rằng câu trả lời của OASPA cho NIH RFI 2023 (24/04/2023) gồm tuyên bố:

“OASPA đã luôn kêu gọi vì truy cập mở tức thì tới các kết quả đầu ra học thuật và vì thế chúng tôi chào đón động thái loại bỏ cấm vận khỏi các xuất bản phẩm ... Sự áp dụng rộng khắp việc ký gửi bản thảo được chấp nhận vào trong PMC sẽ cung cấp chất xúc tác để tận dụng đầy đủ dải các mô hình kinh doanh không dựa vào các APC (Các khoản phí Xử lý/Xuất bản Bài báo) hoặc các thỏa thuận chuyển đổi quá độ . Ngoài ra, đề xuất phát triển ngôn từ để hỗ trợ cho các tác giả giữ lại các quyền của họ và làm rõ cho quy trình đệ trình cho cả các tác giả và các nhà xuất bản - cũng như các điều kiện rõ ràng để sử dụng lại các tác phẩm được xuất bản - được chào đón.”

Vì lợi ích của việc không có cấm vận + không có APC + giữ lại các quyền + làm rõ. Springer Nature là một thành viên của OASPA.

Vào ngày 03/05/2023, JISC đã công bố hợp đồng 3 năm giữa các trường đại học của Vương quốc Anh với SN. Dù hợp đồng đó đã được đồng thuận, Jisc đã nêu rằng lo ngại vẫn còn “xung quanh cách tiếp cận của Springer Nature về giữ lại các quyền tác giả, điều mà vài người trả lời cảm thấy đã tạo ra các rào cản cho việc xuất bản truy cập mở công bằng trên thế giới, JISC nêu.” Điều này, cùng với sự khéo tay khéo mồm của SN được mô tả ở trên, chứng tỏ nhà cung cấp dịch vụ này còn xa đến thế nào so với hướng đi tới Uyên thâm Mở hiện đại và sự tôn trọng dành cho các nhà nghiên cứu. Cũng lưu ý là không phải tất cả các tài liệu được bao gồm - “việc xuất bản tự do không mất tiền để đọc sẽ sẵn sàng ở Nature và trên các tạp chí nghiên cứu Nature, dù lựa chọn này sẽ bị hạn chế tới số lượng nhất định các tài liệu” - và nhiều nhà nghiên cứu không nằm trong các hợp đồng như vậy.

Nếu không có gì khác, SN ít nhất nên thẳng thắn và cởi mở. Cần loại bỏ lối nói nước đôi: tuyên bố công khai và rõ ràng rằng bất kỳ bản thảo nào được đệ trình để xuất bản không phải Truy cập Mở trên một tạp chí lai và với ngôn từ RR cho phép tác giả phổ biến AAM của họ mà không có cấm vận theo giấy phép CC BY sẽ bị từ chối. Ít nhất điều đó nên rõ ràng.

Sally Rumsey

Sally Rumsey cho tới tháng 7/2022 từng là Chuyên gia Truy cập Mở của JISC, làm việc để hỗ trợ cho Liên minh S trong tất cả các lĩnh vực mà Kế hoạch S bao trùm, đặc biệt về Chiến lược Giữ lại các Quyền của Kế hoạch S. Trước đó, cô từng là Giám đốc Truyền thông Học thuật & RDM, Thư viện Bodleian, Đại học Oxford. Ở đó cô đã quản lý dịch vụ kho đối với các kết quả đầu ra nghiên cứu của trường Đại học, Kho lưu trữ Nghiên cứu của Đại học Oxford (ORA và ORA-Data https://ora.ox.ac.uk). Trước đó cô từng là Thủ thư Dịch vụ điện tử và giám đốc kho lưu trữ tại Trường Kinh tế Luân Đôn. Sally vẫn là thành viên của nhóm Giấy phép Truyền thông Học thuật của Vương quốc Anh - UKSCL (UK Scholarly Communications Licence).

Xem tất cả các bài đăng của Sally Rumsey