Các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng (Preprints) là gì, và chúng có lợi như thế nào cho các tác giả?

Chủ nhật - 09/08/2020 19:02

What are Preprints, and How Do They Benefit Authors?
By Ben Mudrak, PhD; Updated February 2020
Theo: https://www.aje.com/arc/benefits-of-preprints-for-researchers/
Bài được cập nhật trên Internet tháng 02/2020

Các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng (Preprints) là các tài liệu nghiên cứu được chia sẻ trước khi rà soát lại ngang hàng. Ở đây chúng tôi thảo luận về các lợi ích cho các tác giả bao gồm sự thừa nhận, tính trực quan và phản hồi nhanh chóng.
Hầu hết các nhà nghiên cứu không chia sẻ tác phẩm của họ cho tới khi nó được xuất bản trên tạp chí. Vì thời gian xuất bản dài, điều này có thể dẫn tới sự chậm trễ hàng tháng trời, đôi khi hàng năm. Các tác giả thất vọng vì mất nhiều thời gian để chia sẻ nghiên cứu của họ cũng như gặt hái những lợi ích của bài báo nghiên cứu được xuất bản và/hoặc được trích dẫn.
Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu bạn có thể đăng bản thảo của bạn lên trên trực tuyến để vừa có được rà soát lại ngang hàng sao cho các đồng nghiệp và bạn bè của bạn có thể thấy những gì bạn đang làm việc nhỉ? Đó chính là ý tưởng đằng sau các bản thảo nghiên cứu còn chưa được rà soát lại ngang hàng, và ngày càng nhiều hơn các nhà nghiên cứu sử dụng chúng cho chính xác mục đích này.

Định nghĩa bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng
Bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng là một tài liệu nghiên cứu phác thảo đầy đủ được chia sẻ công khai trước khi nó được rà soát lại ngang hàng.
Hầu hết các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng được gắn mã nhận diện đối tượng số - DOI (Digital Object Identifier) để chúng có thể được trích dẫn trong các tài liệu nghiên cứu khác.

Các lợi ích của bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng
Bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng đạt được nhiều mục tiêu xuất bản tạp chí, nhưng trong khung thời gian ngắn hơn nhiều. Các lợi ích lớn nhất nằm trong 3 khía cạnh: sự thừa nhận, phản hồi, và tính trực quan.
Sự thừa nhận
Khi bạn đăng một bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng với các kết quả nghiên cứu của bạn, bạn có thể khẳng định chắc chắn tác phẩm bạn đã làm. Nếu có bất kỳ thảo luận nào tiếp sau của những người đã tìm ra kết quả nhất định nào đó trước tiên, bạn có thể chỉ tới bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng đó như một hồ sơ công khai, thuyết phục về các dữ liệu của bạn. Hầu hết các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng được gắn với một mã nhận diện đối tượng số (DOI), nó cho phép tác phẩm của bạn trở thành môt phần vĩnh viễn của hồ sơ học thuật đó - điều có thể được tham chiếu tới trong bất kỳ tranh luận vào về việc ai đã phát hiện ra thứ gì đó trước tiên.
Vì các lý do đó, nhiều cơ quan cấp vốn nghiên cứu trên thế giới, như Viện Y tế Quốc gia Mỹ và Wellcome Trust, trong số các nhà cấp vốn khác, cho phép các nhà nghiên cứu trích dẫn các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng trong các đơn xin trợ cấp của họ.
Danh sách đầy đủ các chính sách của các nhà cấp vốn xem ở đây.
Phản hồi
Trong hệ thống truyền thống, bản thảo được đệ trình nhận được phản hồi từ 2 hoặc 3 người rà soát lại ngang hàng trước khi xuất bản. Với bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng, các nhà nghiên cứu khác có thể phát hiện ra tác phẩm của bạn sớm hơn, tiềm tàng chỉ ra các lỗi hoặc các khiếm khuyết quan trọng, gợi ý các nghiên cứu hoặc dữ liệu mới để tăng cường cho luận điểm của bạn hoặc thậm chí khuyến cáo cộng tác có thể dẫn tới xuất bản trên tạp chí có uy tín hơn. Phản hồi đó có thể được đưa ra công khai qua bình luận, hoặc riêng tư qua thư điện tử.
Đây là câu chuyện của một nhà khoa học về lợi ích của việc chia sẻ tác phẩm của ông như là một bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng:

Đây là con đường của một tác giả khác từ nghi ngờ chuyển thành yêu quý các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng. Bằng việc đăng bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng, tác giả này đã có khả năng chia sẻ nghiên cứu của họ sớm hơn 10 tháng và nó đã được xem hơn 1.500 lần trong vòng 2 tháng đầu.
“Gửi tới tất cả các nhà nghiên cứu ngoài đó, tôi khuyến khích các bạn hãy dừng lo ngại và hãy yêu quý bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng. Hãy đệ trình các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng của các bạn, những cũng hãy đọc các bản thảo đó và hãy bình luận.”
Tính trực quan (và các trích dẫn)
Các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng thường chưa phải là dạng tài liệu nghiên cứu cuối cùng đối với hầu hết các tác giả. May thay, các bản thảo đó và các nhà cung cấp hạ tầng như Crossref liên kết tới bài báo cuối cùng được xuất bản bất cứ khi nào có thể, ngụ ý bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng của bạn có thể mang các độc giả mới tới tài liệu được xuất bản của bạn. Một nghiên cứu trên Tạp chí của Hiệp hội Y học Mỹ cho thấy sự gia tăng rõ ràng các trích dẫn và các điểm số Altmetric khi các tác giả đã đăng tác phẩm của họ trước hết như là một bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng.
Việc đăng bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng đã dẫn tới sự gia tăng đáng kể các điểm số chú ý Altmetric và các trích dẫn đối với tài liệu cuối cùng được xuất bản.
Hiệu ứng trích dẫn là nhỏ, và nhiều nghiên cứu hơn sẽ là cần thiết để khẳng định phát hiện này, nhưng bằng chứng về sự chú ý nhiều hơn trên các phương tiện xã hội và tin tức là mạnh mẽ (tăng gần 3 lần về các điểm số chú ý Altmetric). Càng nhiều nơi bạn có thể được các bạn đồng nghiệp và công chúng phát hiện ra, càng nhiều sự chú ý nghiên cứu của bạn có khả năng giành được.

Các kết luận
Các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng là một phần nhỏ nhưng đang gia tăng nhanh của truyền thông học thuật . Chúng đại diện cho vài ưu điểm mạnh để cải thiện cách thức nghiên cứu được chia sẻ - bao gồm sự thừa nhận tác phẩm của bạn, phản hồi sớm và tính trực quan gia tăng - và chúng tôi hy vọng bạn sẽ cân nhắc để thử chúng.

Research Square là nền tảng của các bản thảo chưa được rà soát lại ngang hàng cho phép các nhà nghiên cứu chia sẻ tác phẩm của họ sớm và giành được phản hồi trước khi đệ trình tới tạp chí. Để có thêm thông tin về Research Square, vui lòng xem ở đây.
Bài báo này đã được nhóm của chúng tôi cập nhật vào tháng 02/2020.

Ý kiến bạn đọc

Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

GIÁO DỤC MỞ - TÀI NGUYÊN GIÁO DỤC MỞ: ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN

Trang Web này được thành lập theo Quyết định số 142/QĐ-HH do Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam – AVU&C (Association of Vietnam Universities and Colleges), GS.TS. Trần Hồng Quân ký ngày 16/09/2019, ngay trước thềm của Hội thảo ‘Xây dựng và khai thác tài nguyên giáo dục mở’ do 5...

Tin mới nhất

Tin tiêu điểm

Thống kê truy cập

Đang truy cập56
Máy chủ tìm kiếm8
Khách viếng thăm48
Hôm nay8,109
Tháng hiện tại156,796
Tổng lượt truy cập6,791,662