Kế hoạch hành động về Truy cập Mở Kim cương (của Liên minh S)

Action Plan for Diamond Open Access

02/03/2022

Theo: https://www.coalition-s.org/action-plan-for-diamond-open-access/

Bài được đưa lên Internet ngày: 02/03/2022

Làm việc tập thể hướng tới một mô hình xuất bản học thuật công bằng, do cộng đồng dẫn dắt và giới hàn lâm lãnh đạo.

Science Europe (châu Âu Khoa học), Liên minh S, OPERAS, và Cơ quan Nghiên cứu Quốc gia Pháp (ANR) trình bày Kế hoạch Hành động về Truy cập Mở Kim cương (OA) (bản dịch sang tiếng Việt) để phát triển và mở rộng hơn nữa hệ sinh thái truyền thông học thuật Truy cập Mở Kim cương bền vững, do cộng đồng dẫn dắt.

Kế hoạch hành động này đề xuất điều chỉnh và phát triển các tài nguyên chung cho toàn bộ hệ sinh thái Truy cập Mở Kim cương, bao gồm các tạp chí và các nền tảng, trong khi vẫn tôn trọng sự đa dạng văn hóa, đa ngôn ngữ, và ngành nghề tạo nên điểm mạnh của khu vực này. Nó tập trung vào 4 yếu tố trọng tâm: hiệu quả, các tiêu chuẩn chất lượng, xây dựng năng lực, và tính bền vững, bám theo các khuyến nghị của ‘Nghiên cứu các Tạp chí Truy cập Mở Kim cương’.

Marc Schiltz, Chủ tịch của Science Europe nói: “Việc thông qua Kế hoạch Hành động Kim cương là chỉ dấu của cam kết làm việc cùng nhau hướng tới một mô hình xuất bản học thuật công bằng, do cộng đồng dẫn dắt, và do giới hàn lâm lãnh đạo và sở hữu. Kế hoạch Hành động đó cung cấp một tập hợp các hành động ưu tiên để phát triển và mở rộng hơn nữa hệ sinh thái truyền thông học thuật Kim cương bền vững, do cộng đồng dẫn dắt”.

Kế hoạch Hành động này có ý định tạo lập một cộng đồng toàn cầu toàn diện có các công cụ để tăng cường cho các tạp chí và các nền tảng Truy cập Mở Kim cương hiện đang có và làm gia tăng tính trực quan của chúng. Nó đã được ANR, cOAlition S, OPERAS, và Science Europe chuẩn bị trong sự tư vấn với những người tham gia ‘Hội thảo về Truy cập Mở Kim cương’ hồi tháng 2/2022 và các chuyên gia của Nhóm Làm việc về Khoa học Mở của Science Europe. Một tóm tắt đã được trình bày tại Hội nghị 2022 của châu Âu về Khoa học Mở tại Paris trong phiên về tương lai của xuất bản học thuật.

Thierry Damerval, Chủ tịch và CEO của Cơ quan Nghiên cứu Quốc gia Pháp nói: “Kế hoạch Hành động này là kết quả từ sự cộng tác quốc tế có lợi cho truy cập mở kim cương, đánh dấu giai đoạn tiếp theo trong cam kết của chúng tôi có lợi cho đa dạng sinh thái. Nó hoàn toàn phù hợp với Kế hoạch Quốc gia của Pháp về Khoa học Mở, với các tham vọng để hỗ trợ cho tất cả các mô hình kinh doanh xuất bản truy cập mở, bao gồm mô hình kinh doanh kim cương”.

Vào thời điểm khởi xướng, một nhóm rộng lớn và đa dạng của hơn 40 tổ chức quốc tế đã thể hiện rồi sự ủng hộ của họ đối với Kế hoạch Hành động này. Một tổng quan đầy đủ của các tổ chức phê chuẩn có thể thấy ở https://scieur.org/diamond-actionplan. Các tổ chức đó cũng mong muốn hỗ trợ phát triển hệ sinh thái Truy cập Mở Kim cương và trở thành một phần cộng đồng của nó có thể thông qua Kế hoạch Hành động này tại https://scieur.org/diamond-endorsement.

Về Truy cập Mở Kim cương

Truy cập Mở Kim cương tham chiếu tới mô hình xuất bản học thuật theo đó các tạp chí và các nền tảng là tự do không mất tiền cho các tác giả và các độc giả. Ước tính 17.000-29.000 tạp chí Truy cập Mở Kim cương khắp trên thế giới (vào năm 2021) là một thành phần cơ bản của truyền thông học thuật; chúng xuất bản 9% tổng lượng xuất bản bài báo và 45% xuất bản Truy cập Mở. Tuy nhiên, Truy cập Mở Kim cương bị cản trở bởi những thách thức liên quan đến năng lực kỹ thuật, quản lý, tính trực quan và tính bền vững của các tạp chí và các nền tảng.

Các trang web liên quan

• Kế hoạch Hành động về Truy cập Mở Kim cương: https://doi.org/10.5281/zenodo.6282402

• Nghiên cứu các Tạp chí Truy cập Mở Kim cương: https://scieur.org/diamond-study

• Thông qua Kế hoạch Hành động: https://scieur.org/diamond-endorsement

• Hội thảo tháng 2/2022 về Truy cập Mở Kim cương: https://scieur.org/ws-diamond-0222